De Nieuwe Intercity Dubbeldekker (kortweg NID) is een serie dubbeldeksmaterieel van de Nederlandse Spoorwegen voor gebruik in Intercitydiensten. De stoptreinstellen DD-AR uit de jaren negentig zijn tussen 2010 en 2013 door NedTrain verbouwd tot moderne intercitytreinen. De projectnaam van deze revisie was DDZ (DubbelDekkerZonering). Dit staat voor de inrichting waarbij de stiltecoupés altijd boven zijn en de praatcoupés beneden. DDZ werd tevens de typeaanduiding van deze trein.

Beschrijving

Deze dubbeldekstreinen bestaan uit gemoderniseerde stoptreinrijtuigen type DD-AR en motorrijtuigen mDDM, die vanaf 2011 in revisie zijn gegaan om als Intercitymaterieel nog jaren mee te kunnen. Het interieur is geheel vernieuwd. Van deze gelegenheid is tevens gebruikgemaakt om de indeling ingrijpend te wijzigen. De bovenverdieping is ingericht voor lezende en werkende reizigers en heeft tevens gedeeltelijk stiltecompartimenten. De stoelen staan voornamelijk in coachopstelling. De benedenverdieping richt zich op de overige individuele reizigers en op samenreizende groepen. Er zijn hier meer stoelen in vis-à-vis opstelling en per reizigerscompartiment is er een L-vormige “loungebank” geplaatst.

In de rijtuigen verdwenen de zogenaamde “knuffelhoekjes” (open hokjes op de benedenverdieping, naast het gangpad tussen het ondercompartiment en het trapje omhoog naar het balkon). Deze ruimtes zijn bij het reizigerscompartiment getrokken. Verder is ieder rijtuig voorzien van Wifi en van camerabewaking op de balkons. Van de twee toiletten in een vierwagentreinstel is er één toegankelijk voor mindervaliden. Beide toiletten zijn voorzien van een gesloten toiletsysteem en een op het balkon geplaatste bioreactor die onder normale omstandigheden maar eens in de drie maanden geleegd behoeft te worden. De toiletten hebben ook een eigen omroepsysteem om de reiziger te laten weten of het toilet vrij is of bezet. In het oog springende interieurdetails zijn de op de glazen pendeldeuren geplaatste bronzen deurgrepen en de grote ronde plafondverlichting. Verder is ernaar gestreefd het interieur ruimte, sfeer en openheid te laten uitstralen.

Bij het motorrijtuig (mBk) en het stuurstandrijtuig (ABvk) zijn de drie afzonderlijke frontruiten van de cabines vervangen door één grote frontruit. Achter deze ruit zijn de oorspronkelijke raamstijlen wel gebleven. Hierdoor is de “kooiconstructie” van de cabine ongewijzigd gebleven. Op de frontruit zijn twee elektrische ruitenwissers en een bijbehorende sproei-installatie geplaatst. De zijramen in de beide cabines zijn dichtgemaakt.

De zijkanten van de trein tonen de van het VIRM bekende blauwe banen op een gele ondergrond en volgen de niveaus van de compartimenten: bij de meeste rijtuigen hoog en laag, maar met een (iets lager) hoog niveau bij het motorrijtuig, en met een tussenniveau aan de uiteinden van elk rijtuig. Het ontbreken van de lage blauwe baan bij de mBk is het opvallendste verschil met de belijning van het VIRM.

De voormalige DDAR-treinstammen, waarbij de rijtuigen regelmatig uitgewisseld werden, worden voortaan beschouwd als treinstellen waarvan de samenstelling onder normale omstandigheden niet zal worden gewijzigd. In totaal 240 rijtuigen, waaronder alle 50 motorrijtuigen, werden gemoderniseerd om te dienen als rijtuigen in de NID-treinstellen. Hiermee worden 50 treinstellen (30 vierwagen- en 20 zeswagentreinstellen) gevormd. NID is voorzien van OBIS, het reizigersinformatiesysteem dat ook in de overige Intercitytreinen van NS is ingebouwd.

Indienststelling

Indienststelling was voorzien voor 11 december 2011 toen de dienstregeling 2012 inging, maar pas rond dat moment begonnen de proef- en instructieritten. Op 13 februari 2012 werd het eerste treinstel aan de pers gepresenteerd. Vanaf 12 maart 2012 bestond er een omloop voor twee treinstellen op de verbinding Den Haag Centraal – Schiphol – Amsterdam Centraal. De dienstuitvoering werd geleidelijk uitgebreid, maar was in de herfst van 2012 nog niet vrij van storingen. Vooral de airconditioning vertoonde zoveel defecten, dat de stellen op warme dagen niet konden worden ingezet. Naarmate er meer NID-treinstellen werden afgeleverd, gingen zij in meer treinseries rijden. Op 21 december 2013 is het eerste zesdelige treinstel in dienst gekomen. Dit heeft sindsdien in de intercity-series 1900 Den Haag – Venlo en 1500 Enkhuizen – Amersfoort gereden.

Inzet

Sinds de invoering van de NS-dienstregeling 2013 reden zij een deel van de intercitydiensten van Den Haag Centraal en Dordrecht via Haarlem naar Amsterdam Centraal. Omdat de voortgaande aflevering van NID bijdraagt aan een groeiend overschot aan intercitymaterieel terwijl er voorlopig meer behoefte is aan stoptreinmaterieel, worden de treinstellen sinds februari 2013 ook ingezet in sprinterdiensten. In de loop van de dienstregeling 2014 werd de NID in de meeste sprinterdiensten gefaseerd vervangen door SLT, SGMm en het inmiddels buiten dienst zijnde Plan V. De NID zal in principe alleen als intercity rijden.

Omloop met ingang van 11 december 2016